Kamis, 05 Desember 2013

Conto kalimah basa loma jeung lemes




NO
Loma
Lemes keur sorangan
Lemes keur ka batur
1
Imah
Rorompok
Bumi
2
Balik
Wangsul
Mulih
3
Indit
Mios
Angkat
4
Datang
Dongkap
Sumping
5
Dahar
Neda
Tuang
6
Indung kuring
Pun biang
Tuang ibu
7
Bapa kuring
Pun bapa
Tuang rama
8
Incu kuring
Pun incu
Tuang putu
9
Adi kuring
Pun adi
Tuang rai
10
Bibi kuring
Pun bibi
Tuang ibu


1.      imah – rorompok – bumi
a.       Imah kuring deukeut padjajaran.
b.      Rorompok abdi mah di jalan pembangunan.
c.       Bumi Pa Asep mah cakeut alun-alun.
2.      balik – wangsul – mulih
a.       Enggeus balik timana manéh?
b.      Abdi nembé wangsul ti Bandung.
c.       Atos mulih ti mana néng Asih téh?
3.      indit – mios – angkat
a.       Iraha rék indit ka jawa téh?
b.       Abdi mah mios ka Jakarta téh bade ameng.
c.       Pun bapa atos angkat ka kantor naék motor.
4.      datang – dongkap – sumping
a.       kuring cikénéh datang  ka sakola.
b.       Abdi dongkap ka rorompok naék ojeg.
c.       Tabuh sabaraha tuang rama sumping ka bumi téh?
5.      dahar – neda – tuang
a.        Dadang dahar jeung hulu lauk.
b.       Abdi parantos nyobian neda di cibiuk.
c.       Pa Ade nuju tuang waktos abdi ka bumina.
6.      indung kuring - pun biang - tuang ibu
a.       indung kuring keur masak di dapur.
b.       Pun biang nuju ngabantosan abdi diajar masak.
c.       Kumaha tuang ibu damang?
7.      bapa kuring – pun bapa – tuang rama
a.        bapa kuring keur maca koran republika.
b.       Alhamdulilah, pun bapa ayeuna mah atos damang.
c.       Udin nuju ngalongok tuang rama euis di rumah sakit.
8.      incu kuring – pun incu – tuang putu
a.        incu kuring mah aya di luar kota kabéh.
b.       Pun incu anu pang ageungna mah atos kuliah.
c.       Ari tuang putu Asri atos gaduh sabaraha?
9.      adi kuring – pun adi – tuang rai
a.        adi kuring ngaranna Aseha.
b.       Tangtos resep ninggal pun adi rajin téh.
c.       tuang rai téh namina saha?
10.  bibi kuring – pun bibi – tuang ibu
a.       Bibi kuring geus jadi sarjana.
b.      Pun bibi mah janteun guru sd.
c.       Leres tuang ibu jaka téh di damel di BUMN?

Selasa, 04 Desember 2012

Adat Sunda : Upacara Khitanan

Sunatan anu mindeng urang sebut kalayan khitanan nyaéta prosés ngabersihkeun diri ku cara motong (kulup) sawaréh leutik kelamin lalaki. Upacara sunatan/khitanan dipigawé jeung maksud ambéh pakakas vitalna bersih ti najis. Budak  anu geus ngajalanan upacara sunatan dianggap geus ngalaksanakeun salah sahiji sarat utama minangka umat Islam. Upacara sunatan diayakeun biasana lamun budak lalaki umur 6 warsih. Dina upacara sunatan sajaba paraji sunat, ogé diondang para tatangga, handai tolan sarta baraya. Béda jeung budak awéwé, upacara sepitan budak awéwé diayakeun dina wayah budak éta leutik kénéh atawa masih orok, sangkan henteu éra.
Baheula saméméh aya dokter masarakat mindeng ngagunakeun jasa bengkong atawa mantri pikeun nyunatan. Disebut bengkong alatan pakakas anu dawam paké pikeun sunatan, nyaéta pakakas anu dijieun ti sebilu awi anu tengahna dibéré liang pikeun mencapit tungtung pakakas kelamin budak anu baris disunat. 
Geus jadi talari di tatar Sunda, lamun aya budak anu baris di sunat sapoé saméméhna sok aya acara arak-arakan (kuriling kampung). Arak-arakan biasana dipirig sakaligus dimeriahkeun ku kasenian tanjidor (pikeun wewengkon Bekasi), sisingaan (daérah Subang), sarta kuda renggong (Sumedang/ Majalengka). Peuting poéna diayakeun sukuran.
Dina palaksanaanana isuk-isuk budak anu baris disunat dimandikeun atawa dikeueum di kolam nepi ka ngadégdég (kiwari hal sarupaning éta arang dipigawé deui berhubung téknologi kaséhatan geus ngembang), saterusna dipangku dibawa ka halaman imah pikeun disunat ku paraji sunat (bengkong), loba jelema anu nyaksian diantarana aya anu nyekel hayam jalu pikeun dipeuncit, aya anu nyekel petasan sarta macem-macem tatabeuhan bari nganyanyikeun marhaban.
Babarengan jeung budak disunat, hayam jalu dipeuncit minangka bela, petasan disulut, sarta tatabeuhan disadakeun. Saterusna budak anu geus disunat dibawa ka imah pikeun diobatan ku paraji sunat. Henteu lila sanggeus éta para ondangan ogé rajol, boh anu deukeut boh anu laér. Maranéhanana méré duit/ nyecep ka budak anu disunat éta ambéh bergembira sarta bisa mopohokeun rasa geringna.
Peuting na diayakeun acara pagelaran kasenian Sunda. Kasenian Sunda anu dawam dipentaskan atawa ditanggap dina acara sunatan diantarana:

* Wayang Golek
* Sisingaan
* Pencak silat
* Jaipongan
* Tembang Sunda Cianjuran
* Kacapian
* Kliningan
* Rupa-rupa tarian
* Sintren
* Tarling
Prosesi pagelaran kasenian sunda biasana nepi ka isuk-isuk atawa nepi ka isukan sanggeus khitanan. Sakabéh éta ditujukeun minangka babasan rasa syukur sarta ménta karaharjaan sarta kasalametan lahir bathin dunya sarta ahérat.