Adat Sunda : Upacara Khitanan

Sunatan anu mindeng urang sebut kalayan khitanan nyaéta prosés ngabersihkeun diri ku cara motong (kulup) sawaréh leutik kelamin lalaki. Upacara sunatan/khitanan dipigawé jeung maksud ambéh pakakas vitalna bersih ti najis. Budak  anu geus ngajalanan upacara sunatan dianggap geus ngalaksanakeun salah sahiji sarat utama minangka umat Islam. Upacara sunatan diayakeun biasana lamun budak lalaki umur 6 warsih. Dina upacara sunatan sajaba paraji sunat, ogé diondang para tatangga, handai tolan sarta baraya. Béda jeung budak awéwé, upacara sepitan budak awéwé diayakeun dina wayah budak éta leutik kénéh atawa masih orok, sangkan henteu éra.

Baheula saméméh aya dokter masarakat mindeng ngagunakeun jasa bengkong atawa mantri pikeun nyunatan. Disebut bengkong alatan pakakas anu dawam paké pikeun sunatan, nyaéta pakakas anu dijieun ti sebilu awi anu tengahna dibéré liang pikeun mencapit tungtung pakakas kelamin budak anu baris disunat. 

Geus jadi talari di tatar Sunda, lamun aya budak anu baris di sunat sapoé saméméhna sok aya acara arak-arakan (kuriling kampung). Arak-arakan biasana dipirig sakaligus dimeriahkeun ku kasenian tanjidor (pikeun wewengkon Bekasi), sisingaan (daérah Subang), sarta kuda renggong (Sumedang/ Majalengka). Peuting poéna diayakeun sukuran.

Dina palaksanaanana isuk-isuk budak anu baris disunat dimandikeun atawa dikeueum di kolam nepi ka ngadégdég (kiwari hal sarupaning éta arang dipigawé deui berhubung téknologi kaséhatan geus ngembang), saterusna dipangku dibawa ka halaman imah pikeun disunat ku paraji sunat (bengkong), loba jelema anu nyaksian diantarana aya anu nyekel hayam jalu pikeun dipeuncit, aya anu nyekel petasan sarta macem-macem tatabeuhan bari nganyanyikeun marhaban.

Babarengan jeung budak disunat, hayam jalu dipeuncit minangka bela, petasan disulut, sarta tatabeuhan disadakeun. Saterusna budak anu geus disunat dibawa ka imah pikeun diobatan ku paraji sunat. Henteu lila sanggeus éta para ondangan ogé rajol, boh anu deukeut boh anu laér. Maranéhanana méré duit/ nyecep ka budak anu disunat éta ambéh bergembira sarta bisa mopohokeun rasa geringna.

Peuting na diayakeun acara pagelaran kasenian Sunda. Kasenian Sunda anu dawam dipentaskan atawa ditanggap dina acara sunatan diantarana:

* Wayang Golek
* Sisingaan
* Pencak silat
* Jaipongan
* Tembang Sunda Cianjuran
* Kacapian
* Kliningan
* Rupa-rupa tarian
* Sintren
* Tarling

Prosesi pagelaran kasenian sunda biasana nepi ka isuk-isuk atawa nepi ka isukan sanggeus khitanan. Sakabéh éta ditujukeun minangka babasan rasa syukur sarta ménta karaharjaan sarta kasalametan lahir bathin dunya sarta ahérat.